Εκ περιτροπής εργασία – Προϋποθέσεις ενημέρωσης και διαβούλευσης με τους εργαζομένους -.
Προϋποθέσεις ενημέρωσης και διαβούλευσης με τους εργαζομένους που πρέπει να τηρηθούν για να επιβληθεί η εκ περιτροπής εργασία. Ο εργοδότης έχει υποχρέωση να προχωρήσει σε σοβαρή συζήτηση με το προσωπικό του για τους λόγους που υπαγορεύουν αυτή την επιχειρηματική απόφαση, να δώσει τα οικονομικά στοιχεία και να εξαντλήσει κάθε περιθώριο εναλλακτικών λύσεων. Αν δεν γίνει ενημέρωση με διαβίβαση στοιχείων, ώστε να λάβουν γνώση οι εργαζόμενοι της πρόσφατης και της πιθανής εξέλιξης των δραστηριοτήτων και της οικονομικής κατάστασης της επιχείρησης, καθώς και της κατάστασης, της διάρθρωσης και της πιθανής εξέλιξης της απασχόλησης σ’ αυτή (επιχείρηση) και δεν δοθεί από τον εργοδότη ένα χρονικό διάστημα διαβούλευσης, τότε η επιβολή της εκ περιτροπής εργασίας θα είναι παράνομη.
ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ
ΤΜΗΜΑ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΜΕΤΡΩΝ
Αριθμός απόφασης 4424/2012
ΤΟ ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ
(Διαδικασία ασφαλιστικών μέτρων)
Αποτελούμενο από τη Δικαστή Ελένη Βάμβακα, Πρόεδρο Πρωτοδικών, η οποία ορίσθηκε, κατόπιν κληρώσεως, κατά τη διάταξη του άρθρου 2 παρ. 3 του ν. 3327/2005.
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριο του στις 23 Μαρτίου 2012, χωρίς τη σύμπραξη γραμματέα, για να δικάσει την υπόθεση μεταξύ:
Των αιτουσών: 1) …, 2) …, κατοίκων Αθηνών, οδός .., οι οποίες παραστάθηκαν μαζί με τον πληρεξούσιο δικηγόρο τους Δημήτριο Περπατάρη.
Της καθ’ ης η αίτηση: της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «Ανώνυμη Εμπορική Εταιρεία Ενδυμάτων και Παιδικών Ειδών ΛΗΤΩ Α.Ε.», με έδρα στο Περιστέρι Αττικής, Λ. Κηφισού, αρ. 90, όπως εκπροσωπείται νόμιμα από τον Γεώργιο Αντωνόπουλο, ο οποίος παραστάθηκε μαζί με την πληρεξούσια δικηγόρο του Ειρήνη Παπαχρήστου.
Των προφορικά προσθέτως παρεμβαινόντων υπέρ της καθ’ ης: 1)
…, κατοίκου Αθηνών, οδός …, 2) …, κατοίκου Καματερού, οδός .., 3) .., κατοίκου Περιστερίου, οδός …, 4) …, κατοίκου Ιλίου, οδός …, 5) …, κατοίκου Ιλίου, οδός …, 6) …, κατοίκου Άνω Πατησίων, οδός …, 7) …, κατοίκου Περιστερίου, οδός …, 8) …, κατοίκου Πετρούπολης, οδός …, 9) …, κατοίκου Περιστερίου, οδός …, 10) …, κατοίκου Περιστερίου, οδός …, 11) …, κατοίκου Αθηνών, οδός…, οι οποίοι εκπροσωπήθηκαν από τον πληρεξούσιο δικηγόρο τους Θεμιστοκλή Χατζηιωάννου.
Οι αιτούσες ζήτησαν να γίνει δεκτή η από 8.1.2012 αίτησή τους, που κατατέθηκε με αριθμό 732/12.1.2012 και προσδιορίστηκε για την παραπάνω δικάσιμο και οι προσθέτως παρεμβαίνοντες η προφορικά ασκηθείσα υπέρ της καθ’ ης πρόσθετη παρέμβαση.
Κατά τη συζήτηση της υπόθεσης οι πληρεξούσιοι δικηγόροι των διαδίκων ζήτησαν να γίνουν δεκτά όσα ανέπτυξαν προφορικά στο ακροατήριο και όσα αναφέρονται στο σημείωμα που κατέθεσαν.
ΑΦΟΥ ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ
ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΚΑΤΑ ΤΟ ΝΟΜΟ
Σύμφωνα με το άρθρο 38 παρ. 3 του ν. 1892/1990, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 2 του ν. 2639/1998 και το άρθρο 2 του ν. 3846/2010, κατά την κατάρτιση της σύμβασης εργασίας ή κατά τη διάρκεια της ο εργοδότης και ο μισθωτός μπορούν με έγγραφη ατομική σύμβαση να συμφωνήσουν κάθε μορφή απασχόλησης εκ περιτροπής. Εκ περιτροπής απασχόληση θεωρείται η απασχόληση κατά λιγότερες ημέρες την εβδομάδα ή κατά λιγότερες εβδομάδες τον μήνα ή κατά λιγότερους μήνες το έτος ή και συνδυασμός αυτών κατά πλήρες ημερήσιο ωράριο εργασίας. Αν περιοριστούν οι δραστηριότητές του, ο εργοδότης μπορεί, αντί καταγγελίας τής σύμβασης εργασίας, να επιβάλει σύστημα εκ περιτροπής απασχόλησης στην επιχείρηση του, η διάρκεια της οποίας δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει τους εννέα (9) μήνες στο ίδιο ημερολογιακό έτος, μόνο εφόσον προηγουμένως προβεί σε ενημέρωση και διαβούλευση με τους νόμιμους εκπροσώπους των εργαζομένων, σύμφωνα με τις διατάξεις του π.δ. 260/2006 και του ν. 1767/1988. Οι συμφωνίες ή οι αποφάσεις της παραγράφου αυτής γνωστοποιούνται μέσα σε οκτώ (8) ημέρες από την κατάρτιση ή τη λήψη τους στην οικεία Επιθεώρηση Εργασίας. Περαιτέρω, κατά την παράγραφο 4 του ίδιου άρθρου, εάν ελλείπουν συνδικαλιστικές οργανώσεις και συμβούλιο εργαζομένων, η ενημέρωση και διαβούλευση γίνεται με το σύνολο των εργαζομένων. Η ενημέρωση μπορεί να γίνει με εφάπαξ ανακοίνωση σε εμφανές και προσιτό σημείο της επιχείρησης, η δε διαβούλευση πραγματοποιείται σε τόπο και χρόνο που ορίζει ο εργοδότης. Σύμφωνα με τις ως άνω διατάξεις, για την επιβολή από τον εργοδότη της εκ περιτροπής εργασίας στην επιχείρηση απαιτείται αφενός να συντρέχει η ουσιαστική προϋπόθεση του περιορισμού της δραστηριότητας του και αφετέρου να γίνει ενημέρωση και διαβούλευση με τους νόμιμους εκπροσώπους των εργαζομένων, στην περίπτωση δε που δεν υπάρχουν συνδικαλιστικές οργανώσεις και συμβούλιο εργαζομένων η ενημέρωση και διαβούλευση να γίνει με το σύνολο των εργαζομένων. Ο νομοθέτης δεν προσδιορίζει εγγύτερα την ουσιαστική προϋπόθεση για την επιβολή της εκ περιτροπής εργασίας, δηλαδή τον περιορισμό της δραστηριότητας του εργοδότη. Επειδή όμως δίνεται στον εργοδότη κατ’ εξαίρεση το δικαίωμα να επέμβει στο περιεχόμενο των συμφωνιών των συμβάσεων που έχει με το προσωπικό του και να τις αλλάξει με τρόπο επαχθή για τους εργαζομένους, οι προϋποθέσεις για την άσκηση του είναι αυστηρές και για να εφαρμοστεί πρέπει ο περιορισμός της οικονομικής δραστηριότητας να είναι πολύ σοβαρός με μόνιμα χαρακτηριστικά, όχι όταν απλώς μια επιχείρηση έχει ταμειακές δυσχέρειες ή όταν υπάρχει άσχημη συγκυρία στην αγορά. Αναμφίβολα δεν απαιτείται να τίθεται σε κίνδυνο η βιωσιμότητα της επιχείρησης του για να μπορεί ο εργοδότης να προσφύγει μονομερώς στην εκ περιτροπής εργασία. Όμως, δεν αρκεί η επίκληση από την πλευρά του οποιωνδήποτε οικονομικών προβλημάτων ή οποιουδήποτε περιορισμού της δραστηριότητας της επιχείρησης του. Εφόσον η εκ περιτροπής εργασία επιβάλλεται ως ηπιότερη εναλλακτική λύση προκειμένου να αποτραπούν απολύσεις, θα πρέπει ο περιορισμός των δραστηριοτήτων να έχει μια τέτοια έκταση, που να απειλεί άμεσα τις θέσεις εργασίας. Ακολούθως, σε ό,τι αφορά τις προϋποθέσεις της ενημέρωσης και διαβούλευσης με τους εργαζομένους, που πρέπει να τηρηθούν για να επιβληθεί η εκ περιτροπής εργασία, ο εργοδότης έχει υποχρέωση να προχωρήσει σε σοβαρή συζήτηση με το προσωπικό του για τους λόγους που υπαγορεύουν αυτή την επιχειρηματική απόφαση, να δώσει τα οικονομικά στοιχεία και να εξαντλήσει κάθε περιθώριο εναλλακτικών λύσεων. Αν δεν γίνει ενημέρωση με διαβίβαση στοιχείων, ώστε να λάβουν γνώση οι εργαζόμενοι της πρόσφατης και της πιθανής εξέλιξης των δραστηριοτήτων και της οικονομικής κατάστασης της επιχείρησης, καθώς και της κατάστασης, της διάρθρωσης και της πιθανής εξέλιξης της απασχόλησης σ’ αυτή (επιχείρηση) και δεν δοθεί από τον εργοδότη ένα χρονικό διάστημα διαβούλευσης, τότε η επιβολή της εκ περιτροπής εργασίας θα είναι παράνομη (βλ. Α.Π. 969/2011 Τ.Ν.Π. ΝΟΜΟΣ, ΕφΑθ. 2849/2006 ΕλλΔνη 2006, 1475, Εφ.ΑΘ. 5102/2005 ΕλλΔνη 2006, 564). Τέλος, κατά τις συνδυασμένες διατάξεις των άρθρων 731, 732 και 692 παρ. 4 του ΚΠολ.Δ., το δικαστήριο δικαιούται να διατάξει ως ασφαλιστικό μέτρο κάθε μέτρο που κατά τις περιστάσεις είναι κατά την κρίση του πρόσφορο για την εξασφάλιση ή διατήρηση του δικαιώματος ή τη ρύθμιση της κατάστασης, υπό την προϋπόθεση ότι το μέτρο αυτό δεν συνίσταται στην ικανοποίηση του δικαιώματος. Κατά την άποψη που υιοθετεί το δικαστήριο ως ορθή, η υποχρέωση του εργοδότη να αποδέχεται προσωρινά την εργασία του εργαζομένου, στον οποίο επέβαλε μονομερώς την εκ περιτροπής εργασία, όπως πριν την επιβολή της, όταν ο τελευταίος την προσβάλλει ως άκυρη, δεν συνιστά ικανοποίηση του δικαιώματος του, αφού με τη λήψη του συγκεκριμένου ασφαλιστικού μέτρου αναστέλλεται προσωρινά η εκτέλεση της απόφασης του εργοδότη εωσότου εκδοθεί προσωρινά εκτελεστή ή τελεσίδικη απόφαση επί της αγωγής του για την κύρια υπόθεση και έτσι διατηρείται σε προσωρινή λειτουργία η εριζόμενη διαρκής έννομη σχέση.
Με την υπό κρίση αίτηση οι αιτούσες, επικαλούμενες επείγουσα περίπτωση, ζητούν ως ασφαλιστικό μέτρο να ρυθμιστεί προσωρινά η εργασιακή τους σχέση με την καθ’ ης, και συγκεκριμένα να υποχρεωθεί αυτή, ως εργοδότρια τους, να αποδέχεται προσωρινά τις προσηκόντως προσφερόμενες υπηρεσίες τους, ως εργαζόμενες με σύμβαση εργασίας αορίστου χρόνου πλήρους απασχόλησης, με τους όρους αμοιβής και εργασίας που ίσχυαν πριν από την 1.1.2012, οπότε και τους επέβαλε εκ περιτροπής εργασία, κατά τα ειδικότερα στην αίτηση ιστορούμενα, μέχρι να εκδοθεί τελεσίδικη απόφαση επί της αγωγής τους κατά της τελευταίας, με απειλή χρηματικής ποινής για την περίπτωση που αρνηθεί να συμμορφωθεί με την απόφαση του δικαστηρίου ποσού τριακοσίων (300) ευρώ για κάθε ημέρα μη αποδοχής των υπηρεσιών τους, καθώς και να καταδικαστεί στα δικαστικά τους έξοδα. Με αυτό το περιεχόμενο και αίτημα η αίτηση παραδεκτά φέρεται προς συζήτηση ενώπιον του δικαστηρίου τούτου κατά τη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων (άρθρα 25 παρ. 2, 686 επ. Κ.Πολ.Δ.) και είναι και νόμιμη, στηριζόμενη στις προπαρατεθείσες διατάξεις, καθώς και σ’ εκείνες των άρθρων 648 Α.Κ., 176, 947 ΚΠολ.Δ. Πρέπει επομένως να ερευνηθεί περαιτέρω ως προς την ουσιαστική της βασιμότητα.
Κατά τη διάταξη του άρθρου 80 Κ.Πολ.Δ. αν, σε δίκη που εκκρεμεί μεταξύ άλλων, τρίτος έχει έννομο συμφέρον να νικήσει κάποιος διάδικος, έχει δικαίωμα μέχρι την έκδοση αμετακλήτου αποφάσεως να ασκήσει πρόσθετη παρέμβαση για να τον υποστηρίξει. Κατά δε τη διάταξη του άρθρου 686 παρ. 6 του ίδιου Κώδικα, ενώπιον αυτού του δικαστηρίου που δικάζει κατά τη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων, η παρέμβαση μπορεί να ασκηθεί και προφορικά. Περαιτέρω από την πρώτη των ως άνω διατάξεων (80 Κ.Πολ.Δ.) και τον συνδυασμό αυτής με τη διάταξη του άρθρου 68 του ίδιου Κώδικα προκύπτει ότι απαραίτητη προϋπόθεση για την άσκηση προσθέτου παρεμβάσεως είναι η ύπαρξη εννόμου συμφέροντος, το οποίο πρέπει να προσδιορίζεται στο δικόγραφο της παρεμβάσεως ή όταν αυτή ασκείται προφορικώς στο ακροατήριο, κατά τη ρητή διάταξη του άρθρου 81 παρ. 2 εδ. β’ Κ.Πολ.Δ. Έννομο συμφέρον προς παρέμβαση υφίσταται όταν μ’ αυτήν μπορεί να προστατευθεί δικαίωμα του παρεμβαίνοντος ή να αποτραπεί η δημιουργία εις βάρος του νομικής υποχρεώσεως. Πρέπει όμως αυτά είτε να απειλούνται από τη δεσμευτικότητα ή την εκτελε-στότητα της αποφάσεως που θα εκδοθεί είτε να υπάρχει κίνδυνος προσβολής τους από τις αντανακλαστικές συνέπειές της. Στην προκειμένη περίπτωση, οι προσθέτως παρεμβαίνοντες υπάλληλοι της καθ’ ης, με προφορική δήλωση του πληρεξούσιου δικηγόρου τους, η οποία, λόγω μη τηρήσεως πρακτικών, καταχωρήθηκε στο δικόγραφο της αιτήσεως και αναπτύσσεται περαιτέρω στο σημείωμά τους, παρεμβαίνουν προσθέτως υπέρ της καθ’ ης και ζητούν να απορριφθεί η αίτηση, επικαλούμενοι έννομο συμφέρον τους, διότι η αποδοχή της αίτησης θα οδηγήσει την καθ’ ης στη λήψη δυσμενέστερων μέτρων σε βάρος τους λόγω των οικονομικών προβλημάτων που αντιμετωπίζει. Η εν λόγω παρέμβαση είναι, σύμφωνα και με όσα προαναφέρθηκαν στις παραπάνω αντίστοιχες νομικές σκέψεις, παραδεκτή και νόμιμη και πρέπει να συνεκδικαστεί με την κρινόμενη αίτηση (άρθρα 31 παρ. 1 και 246 Κ.Πολ.Δ., που εφαρμόζονται και στην προκειμένη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων, κατ’ άρθρο 591 παρ. 1 εδ. α’ Κ.Πολ.Δ.).
Από την εκτίμηση των ενόρκων καταθέσεων της μάρτυρα των αιτουσών … και της καθ’ ης …, που εξετάσθηκαν νομότυπα στο ακροατήριο, των υπ’ αρ. 1661/22.3.2012, 1662/22.3.2012 και 1663/22.3.2012 ενόρκων βεβαιώσεων του Ειρηνοδικείου Αθηνών, που λήφθηκαν μετά νομότυπη κλήτευση των αιτουσών και όλων των εγγράφων που οι διάδικοι επικαλούνται και προσκομίζουν πιθανολογήθηκαν τα ακόλουθα: Η καθ’ ης, η οποία είναι εταιρεία που ασχολείται με την προώθηση στην αγορά προϊόντων για την κάλυψη των αναγκών της μέλλουσας, της νέας μητέρας και του μωρού, απασχολούσε στο βρεφικό πολυκατάστημα που εδρεύει στο Περιστέρι και επί της οδού Κηφισού, αρ. 90, σύμφωνα πίνακα προσωπικού επιθεώρησης εργασίας 61 άτομα. Η πρώτη αιτούσα, εργαζόταν από τις 12.8.1994 στην εταιρεία Αφοί … Α.Ε. με την ειδικότητα της ταμία, η καθ’ ης από 17.7.1995 ανέλαβε όλες τις υποχρεώσεις και τα δικαιώματα απέναντι στους εργαζόμενους της ΑΦΟΙ … ΑΕΒΕ, για την αιτία δε αυτή υπογράφηκαν η από 17.7.1995 συμπληρωματική σύμβαση της πρώτης αιτούσας και της καθ’ ης και η με ίδια ημερομηνία σύμβαση εργασίας, η οποία τροποποίησε την αρχική σύμβαση μόνο ως προς το ωράριο εργασίας, το οποίο ορίσθηκε ημερήσια σε 8 ώρες με διακεκομμένο το ωράριο ορισμένες ημέρες, ενώ τόπος παροχής της εργασίας παρέμεινε το κατάστημα της Κηφισού 90, στο Περιστέρι. Η δεύτερη αιτούσα είχε καταρτίσει με την καθ’ ης, σύμβαση εργασίας αορίστου χρόνου, ημερομηνία έναρξης εργασίας στις 20.2.2004, με οκτάωρη ημερήσια απασχόληση, διακεκομμένο ωράριο ορισμένες ημέρες και τόπο παροχής εργασίας το κατάστημα, επί της Κηφισού, αρ. 90 στο Περιστέρι και την ειδικότητα της πωλήτριας. Τον Ιούνιο του έτους 2011 η καθ’ ης, κάλεσε όλους τους εργαζόμενους της να υπογράψουν συμπληρωματικές συμβάσεις εργασίας που περιείχαν χαρακτηριστικά του ακόλουθους όρους «…ρητά συνομολογείται ότι κάθε εργασία παρεμφερής με την παραπάνω κύρια απασχόληση της εργαζόμενης ή εν γένει απασχόληση του σε εργασία που καλύπτει τις ανάγκες της εργοδότριας, όπως αυτή εξειδικεύεται από τα αρμόδια όργανα της εργοδότριας δεν συνιστά αλλαγή του αντικειμένου της εργασίας του και δεν θεωρείται πρόσθετη εργασία και ρητά συμφωνείται ότι δεν θα οφείλεται για αυτήν περαιτέρω αμοιβή για πρόσθετη εργασία αλλά την αμοιβή για την εργασία περιλαμβάνεται στο συμφωνηθέντα μισθό (τακτικές αποδοχές) …. Κάθε άλλο ποσό που τυχόν χορηγηθεί στον εργαζόμενο εκτός της παρούσας σύμβασης και το νόμου θεωρείται ότι γίνεται εξ ελευθεριότητας προς αυτόν και δεν αποτελεί τμήμα του μισθού του ή τακτική αποδοχή και δεν στοιχειοθετεί δικαίωμα μελλοντικής αξίωσης, η δε εργοδότρια μπορεί ανά πάσα στιγμή να ανακαλέσει ή να σταματήσει τη χορήγηση αυτή …ως τόπος παροχής της εργασίας της εργαζόμενης ορίζεται η εταιρική έδρα αλλά και οποιοδήποτε άλλο υποκατάστημα της εργοδότριας, εντός του νομού Αττικής, όπου η εργοδότρια διατηρεί η θα διατηρήσει στο μέλλον υποκαταστήματα και επίσης ανήκει στο διευθυντικό δικαίωμα της εργοδότριας και εναπόκειται στην απόλυτη διακριτική
της ευχέρεια …κάθε παράβαση οποιουδήποτε όρου της παρούσας οι οποίοι συνομολογούνται όλοι ουσιώδεις παρέχουν δικαίωμα καταγγελίας». Τις συμβάσεις αυτές αρνήθηκαν να υπογράψουν οι αιτούσες, καθόσον περιείχαν δυσμενείς για αυτές όρους, σημαντικότερος των οποίων ήταν η αποδοχή της αλλαγής του τόπου παροχής υπηρεσιών, καθόσον, ενώ αρχικά είχε οριστεί αποκλειστικά στο κατάστημα του Περιστερίου, στη συνέχεια και με την υπογραφή της νέας σύμβασης οι αιτούσες υποχρεούνταν στην παροχή υπηρεσιών σε οποιοδήποτε κατάστημα στο νομό Οι τελευταίες, στις 6.7.2011, κοινοποίησαν στην καθ’ ης την από 4.7.2011 εξώδικη πρόσκληση με την οποία καλούσαν την καθ’ ης όπως σταματήσει να τις ενοχλεί για την υπογραφή της συμπληρωματικής σύμβασης εργασίας υπό την απειλή της καταγγελίας των συμβάσεων τους. Ακολούθησε η από 13.7.2011 εξώδικη απάντηση της καθ’ ης, η οποία κοινοποιήθηκε στις αιτούσες στις 20.7.2011, με την οποία διευκρίνισε ότι η συμπληρωματική σύμβαση εργασίας αποτελούσε εξειδίκευση και μόνο των όρων παροχής εργασίας εντός των πλαισίων της κείμενης εργατικής νομοθεσίας, ενώ αρνήθηκε οιαδήποτε πίεση με την μορφή απειλής κατά των αιτουσών με σκοπό την υπογραφή από τις τελευταίες των τροποποιητικών συμβάσεων και οι αιτούσες, με την από 21.7.2011 εξώδικη απάντηση που κοινοποίησαν στην καθ’ ης, δήλωσαν ότι ευελπιστούσαν ότι το προαναφερόμενο εξώδικο της καθ’ ης τους στάλθηκε προκειμένου να τις διαβεβαιώσει ότι δεν φαλκιδεύονται εργασιακά τους δικαιώματα και δεν υφίσταται πλέον λόγος ανταλλαγής εξώδικων. Στις 14.12.2011, η καθ’ ης ανακοίνωσε στους εργαζόμενους της τις συνέπειες της οικονομικής κρίσης και ειδικότερα τη σημαντική πτώση της της ευχέρεια …κάθε παράβαση οποιουδήποτε όρου της παρούσας οι οποίοι συνομολογούνται όλοι ουσιώδεις παρέχουν δικαίωμα καταγγελίας». Τις συμβάσεις αυτές αρνήθηκαν να υπογράψουν οι αιτούσες, καθόσον περιείχαν δυσμενείς για αυτές όρους, σημαντικότερος των οποίων ήταν η αποδοχή της αλλαγής του τόπου παροχής υπηρεσιών, καθόσον, ενώ αρχικά είχε οριστεί αποκλειστικά στο κατάστημα του Περιστερίου, στη συνέχεια και με την υπογραφή της νέας σύμβασης οι αιτούσες υποχρεούνταν στην παροχή υπηρεσιών σε οποιοδήποτε κατάστημα στο νομό Οι τελευταίες, στις 6.7.2011, κοινοποίησαν στην καθ’ ης την από 4.7.2011 εξώδικη πρόσκληση με την οποία καλούσαν την καθ’ ης όπως σταματήσει να τις ενοχλεί για την υπογραφή της συμπληρωματικής σύμβασης εργασίας υπό την απειλή της καταγγελίας των συμβάσεων τους. Ακολούθησε η από 13.7.2011 εξώδικη απάντηση της καθ’ ης, η οποία κοινοποιήθηκε στις αιτούσες στις 20.7.2011, με την οποία διευκρίνισε ότι η συμπληρωματική σύμβαση εργασίας αποτελούσε εξειδίκευση και μόνο των όρων παροχής εργασίας εντός των πλαισίων της κείμενης εργατικής νομοθεσίας, ενώ αρνήθηκε οιαδήποτε πίεση με την μορφή απειλής κατά των αιτουσών με σκοπό την υπογραφή από τις τελευταίες των τροποποιητικών συμβάσεων και οι αιτούσες, με την από 21.7.2011 εξώδικη απάντηση που κοινοποίησαν στην καθ’ ης, δήλωσαν ότι ευελπιστούσαν ότι το προαναφερόμενο εξώδικο της καθ’ ης τους στάλθηκε προκειμένου να τις διαβεβαιώσει ότι δεν φαλκιδεύονται εργασιακά τους δικαιώματα και δεν υφίσταται πλέον λόγος ανταλλαγής εξώδικων. Στις 14.12.2011, η καθ’ ης ανακοίνωσε στους εργαζόμενους της τις συνέπειες της οικονομικής κρίσης και ειδικότερα τη σημαντική πτώση της καταναλωτικής δύναμης και της εξ αυτού του λόγου ύφεση με αποτέλεσμα τη σημαντική μείωση του κύκλου εργασιών του καταστήματος, όπως αυτό προέκυπτε από τα υπάρχοντα στη διάθεση των εργαζόμενων οικονομικά στοιχεία. Γνωστοποίησε δε στους τελευταίους και προκειμένου να αποφευχθεί η μείωση των θέσεων εργασίας ότι ήταν απαραίτητος ο περιορισμός των λειτουργικών δαπανών, στις οποίες περιλαμβανόταν και το μισθολογικό κόστος και τους ενημέρωσε ότι ήταν απαραίτητη, πλην άλλων, η καθιέρωση από το επόμενο έτος, εκ περιτροπής εργασίας για τμήμα του προσωπικού, ανάλογα με τις ανάγκες κάθε καταστήματος και κάλεσε τους εργαζόμενους της στις 16.12.2011 και ώρα 08.00 στο κατάστημα του Κηφισού όπως μεταβούν και συμμετάσχουν κατά τρόπο διεξοδικό στη σχετική διαβούλευση, για το παραπάνω ζήτημα, όπου θα ήταν στη διάθεση των εργαζομένων τα οικονομικά στοιχεία που καθιστούσαν αναγκαία την ανάληψη της απόφασης αυτής. Σύμφωνα με το από 6.12.2011 πρακτικό διαβούλευσης Περιστερίου ο νόμιμος εκπρόσωπος της καθ’ ης, στις 6.12.2011, δήλωσε στους εργαζόμενους ότι το έτος 2011 είχαν μια δύσκολη χρονιά, ότι το 2012 θα είναι δυσκολότερο και θα έκλεινε το κατάστημα με πτώση τζίρου 20%, ενώ το προηγούμενο έτος η πτώση ήταν 10%, είχαν 10% πτώση αριθμού πελατών και πτώση μέσης απόδειξης από 85 σε 65. Στο Ιΐμηνο οι ώρες προσωπικού ήταν 69.700 και οι πελάτες ήταν 70.000, δηλαδή αναλογία ένας πελάτης ανά μία ώρα εργασίας, ενώ το 25% των αποδείξεων είχαν ένα κωδικό. Στην ίδια διαβούλευση ανακοινώθηκε ότι ο τζίρος και οι πελάτες δεν μπορούσαν στηρίξουν τη λειτουργία της εταιρείας, η μείωση δαπανών σήμαινε συνήθως απολύσεις και επειδή δεν ήθελαν να κάνουν απολύσεις και προκειμένου να μειώσουν το κόστος λειτουργίας, έπρεπε, μεταξύ άλλων, κάποιοι από τους εργαζόμενους να έμπαιναν σε εκ περιτροπής εργασίας και ειδικότερα όσοι ήταν οκτάωροι θα έπρεπε να γίνουν πεντάωροι, υπολογίζοντας 10 περίπου άτομα, τα κριτήρια θα έπαιρναν υπόψη τους πιθανούς χωρισμένους με μικρά παιδιά ή όποιους βγαίνουν στη σύνταξη άμεσα, ενώ τα μέτρα θα λαμβάνονταν σε όλα τα καταστήματα και στη συνέχεια η καθ’ ης θα διαπίστωνε τι θα έκανε με κάθε ένα υπάλληλο ξεχωριστά. Τις επόμενες ημέρες και σύμφωνα με την κατάθεση του διευθυντή του καταστήματος, …, όλοι οι υπάλληλοι κλήθηκαν να υπογράψουν νέα ατομική σύμβαση με μείωση του μισθού τους κατά ποσοστό 10%, με μοναδική εξαίρεση τις αιτούσες οι οποίες κλήθηκαν να υπογράψουν σύμβαση με σύστημα εκ περιτροπής εργασίας με μονομερή απόφαση της εταιρείας, η οποία θα είχε ως συνέπεια την απασχόληση τους 2 φορές την εβδομάδα και την μείωση των αποδοχών των αιτουσών από το ποσό των 1428,52 ευρώ της πρώτης και 1090,45 ευρώ της δεύτερης στο ποσό, περίπου, των 380 ευρώ για καθεμία. Οι αιτούσες αρνήθηκαν να υπογράψουν τις σχετικές συμβάσεις και η καθ’ ης κοινοποίησε στην Επιθεώρηση Εργασίας στις 30.12.2011 απόφαση μονομερούς επιβολής εκ περιτροπής απασχόλησης για τέσσερις υπαλλήλους της εκ των οποίων και οι αιτούσες, για τις οποίες γνωστοποίησε ότι θα απασχολούνταν κάθε Δευτέρα και Παρασκευή κατά πλήρες ημερήσιο ωράριο εργασίας. Από τα παραπάνω καθίσταται φανερό ότι η καθ ης δεν τήρησε τις προϋποθέσεις που απαιτεί ο νόμος, σύμφωνα με όσα αναπτύχθηκαν στη μείζονα σκέψη, για την επιβολή της εκ περιτροπής εργασίας, δηλαδή την ενημέρωση του συνόλου των εργαζομένων και τη διαβούλευση με το σύνολο των εργαζομένων πριν την επιβολή της, ενόψει του ότι, λόγω του μικρού αριθμού τους, δεν υπάρχουν νόμιμοι εκπρόσωποι αυτών. Ειδικότερα, αντί να προβεί σε ουσιαστική ενημέρωση όλων των εργαζομένων με διαβίβαση σε αυτούς στοιχείων ως προς την πρόσφατη και την πιθανή εξέλιξη των δραστηριοτήτων και της οικονομικής κατάστασης της επιχείρησης στο σύνολο της και όχι μόνο στο κατάστημα της στο Περιστέρι, καθώς και ως προς την κατάσταση, τη διάρθρωση και την πιθανή εξέλιξη της απασχόλησης σ’ αυτή (επιχείρηση) και να τους δοθεί ένα εύλογο χρονικό διάστημα διαβούλευσης, ενημέρωσε αορίστως τους εργαζόμενους ότι η εταιρία περνάει μια δύσκολη φάση με πτώση του τζίρου και των πελατών με υποθετικές προβλέψεις για το μέλλον. Επίσης, ενώ, αναλύοντας το θέμα της εκ περιτροπής εργασίας που είχε αποφασίσει να λάβει ως μέτρο περιορισμού των δαπανών, είχε διευκρινίσει ότι όσοι υπάλληλοι εργάζονταν οκτώ ώρες την ημέρες θα μειωνόταν το ωράριο εργασίας τους στις πέντε ώρες την ημέρα, ζήτησε από τις αιτούσες και άλλες δύο εργαζόμενες, σε κατάστημα με εξήντα ένα (61) εργαζόμενους, να συναινέσουν στην επιβαλλόμενη κατά τα ανωτέρω εκ περιτροπής εργασία, με απασχόληση δύο μόνον ημέρες την εβδομάδα, αντίθετα με όσα είχε βεβαιώσει στη διαβούλευση και προχώρησε απευθείας στην εκ περιτροπής εργασία, χωρίς να προτείνει αρχικά τη μείωση αποδοχών σε ποσοστό 10% και χωρίς να διευκρινίσει τα κριτήρια λήψης των αποφάσεων της, προκειμένου να διαπιστωθεί αν τήρησε τις αρχές της ίσης μεταχείρισης μεταξύ των εργαζόμενων και αν η μονομερής επιβολή της εκ περιτροπής εργασίας δεν έγινε ως αντίδραση στην άρνηση των αιτουσών να υπογράψουν τις τροποποιητικές συμβάσεις εργασίας και στη διαμαρτυρία τους με την κοινοποίηση εξώδικων διαμαρτυριών. Σημειώνεται ότι ο μάρτυρας της καθ’ ης διευθυντής του καταστήματος, βεβαίωσε ότι επιβλήθηκε στις αιτούσες η εκ περιτροπής εργασία λόγω του υψηλού ύψους των αποδοχών τους, ισχυρισμό που αναιρεί ο πίνακας προσωπικού, σύμφωνα με τον οποίο απασχολούνται στην καθ’ ης πωλήτριες με ύψος μηνιαίων αποδοχών 1086,53 ευρώ η …, 1199,63 ευρώ η …, 1167,15 ευρώ η …, 1167,14 ευρώ η …, 1178,5 ευρώ η … την πιθανή εξέλιξη των δραστηριοτήτων και της οικονομικής κατάστασης της επιχείρησης στο σύνολο της και όχι μόνο στο κατάστημα της στο Περιστέρι, καθώς και ως προς την κατάσταση, τη διάρθρωση και την πιθανή εξέλιξη της απασχόλησης σΛ αυτή (επιχείρηση) και να τους δοθεί ένα εύλογο χρονικό διάστημα διαβούλευσης, ενημέρωσε αορίστως τους εργαζόμενους ότι η εταιρία περνάει μια δύσκολη φάση με πτώση του τζίρου και των πελατών με υποθετικές προβλέψεις για το μέλλον. Επίσης, ενώ, αναλύοντας το θέμα της εκ περιτροπής εργασίας που είχε αποφασίσει να λάβει ως μέτρο περιορισμού των δαπανών, είχε διευκρινίσει ότι όσοι υπάλληλοι εργάζονταν οκτώ ώρες την ημέρες θα μειωνόταν το ωράριο εργασίας τους στις πέντε ώρες την ημέρα, ζήτησε από τις αιτούσες και άλλες δύο εργαζόμενες, σε κατάστημα με εξήντα ένα (61) εργαζόμενους, να συναινέσουν στην επιβαλλόμενη κατά τα ανωτέρω εκ περιτροπής εργασία, με απασχόληση δύο μόνον ημέρες την εβδομάδα, αντίθετα με όσα είχε βεβαιώσει στη διαβούλευση και προχώρησε απευθείας στην εκ περιτροπής εργασία, χωρίς να προτείνει αρχικά τη μείωση αποδοχών σε ποσοστό 10% και χωρίς να διευκρινίσει τα κριτήρια λήψης των αποφάσεων της, προκειμένου να διαπιστωθεί αν τήρησε τις αρχές της ίσης μεταχείρισης μεταξύ των εργαζόμενων και αν η μονομερής επιβολή της εκ περιτροπής εργασίας δεν έγινε ως αντίδραση στην άρνηση των αιτουσών να υπογράψουν τις τροποποιητικές συμβάσεις εργασίας και στη διαμαρτυρία τους με την κοινοποίηση εξώδικων διαμαρτυριών. Σημειώνεται ότι ο μάρτυρας της καθ’ ης διευθυντής του καταστήματος, βεβαίωσε ότι επιβλήθηκε στις αιτούσες η εκ περιτροπής εργασία λόγω του υψηλού ύψους των αποδοχών τους, ισχυρισμό που αναιρεί ο πίνακας προσωπικού, σύμφωνα με τον οποίο απασχολούνται στην καθ’ ης πωλήτριες με ύψος μηνιαίων αποδοχών 1086,53 ευρώ η …, 1199,63 ευρώ η …, 1167,15 ευρώ η …, 1167,14 ευρώ η …, 1178,5 ευρώ η …, 1167,15 ευρώ η Δή… 1305 ευρώ η …, 1217,12 ευρώ η …, ενώ οι αποδοχές των προσώπων εμπιστοσύνης και υπευθύνων διαφόρων κλάδων, ανέρχονται κατά μέσο όρο στο ποσό των δυο χιλιάδων πεντακοσίων (2500) ευρώ. Επομένως, ελλείψει τήρησης των οριζόμενων στο νόμο προϋποθέσεων, η επιβολή από την καθ” ης της εκ περιτροπής εργασίας στις αιτούσες είναι άκυρη, ανεξαρτήτως του αν υφίσταται η ουσιαστική προϋπόθεση του περιορισμού των δραστηριοτήτων της. Συμπληρωματικά αναφέρεται ότι η καθ’ ης διατηρεί πέντε (5) καταστήματα στο νομό Αττικής και δεκατέσσερα (14) καταστήματα στην υπόλοιπη Ελλάδα, τα οποία συνεχίζουν να λειτουργούν μέχρι σήμερα, αναγκάστηκε να μειώσει την έκταση των καταστημάτων της στο Περιστέρι και την Κηφισιά, ενώ τα καταστήματα στον Άλιμο και στη Λάρισα λειτούργησαν εντός του έτους 2010. Ακολούθως πιθανολογείται ότι ο μισθός των αιτουσών από την παροχή της εργασίας τους στην καθ” ης αποτελεί το μόνο βιοποριστικό γι” αυτές μέσο, καθόσον η πρώτη αυτών δεν έχει σύζυγο και το μοναδικό της τέκνο αντιμετωπίζει προβλήματα ψυχικής υγείας και η δεύτερη δεν έχει άλλα εισοδήματα, ενώ ο σύζυγος της είναι άνεργος επί πενταετία και με την επιβολή της εκ περιτροπής εργασίας και τη μείωση των μηνιαίων αποδοχών τους, όπως προαναφέρθηκαν, δημιουργείται σοβαρό πρόβλημα επιβίωσης. Υφίσταται, συνεπώς, επείγουσα περίπτωση που επιβάλλει την προσωρινή ρύθμιση της κατάστασης. Κατ” ακολουθία των ανωτέρω πρέπει να γίνει δεκτή η αίτηση ως βάσιμη κατ” ουσία, να υποχρεωθεί η καθ” ης να αποδέχεται προσωρινά τις υπηρεσίες της αιτουσών, όπως πριν την επιβολή της εκ περιτροπής εργασίας και αυτό μέχρι να εκδοθεί τελεσίδικη απόφαση επί των αγωγών που αυτές πρέπει να ασκήσουν εντός τριάντα (30) ημερών από την έκδοση της απόφασης, με βάση το άρθρο 693 παρ. 1 του ΚΠολΔ, καθώς και να απειληθεί σε βάρος της καθ’ ης χρηματική ποινή τριακοσίων (300) ευρώ για κάθε ημέρα μη αποδοχής των υπηρεσιών τους. Τα δικαστικά έξοδα των αιτουσών, κατόπιν σχετικού αιτήματος τους (άρθρο 191 παρ. 2 ΚΠολΔ), πρέπει να επιβληθούν σε βάρος της καθ’ ης λόγω της ήττας της (άρθρο 176 ΚΠολΔ) κατά τα ειδικότερα οριζόμενα στο διατακτικό της παρούσας.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Δικάζει κατ’ αντιμωλία των διαδίκων.
Δέχεται την αίτηση.
Υποχρεώνει την καθ’ ης η αίτηση ν’ αποδέχεται προσωρινά, δηλαδή έως την έκδοση τελεσίδικης απόφασης επί των αγωγών που θα ασκηθούν στο Δικαστήριο αυτό για την προκείμενη υπόθεση, και εφόσον αυτές ασκηθούν εντός τριάντα (30 ημερών) από την έκδοση της παρούσας απόφασης, τις υπηρεσίες των αιτουσών, όπως πριν την επιβολή της εκ περιτροπής εργασίας τους.
Απειλεί κατά της καθ’ ης χρηματική ποινή τριακοσίων (300) ευρώ για κάθε ημέρα μη αποδοχής των υπηρεσιών των αιτουσών όπως τις ασκούσαν πριν από την επιβολή της εκ περιτροπής εργασίας.
Επιβάλλει σε βάρος της καθ’ ης τα δικαστικά έξοδα των αιτουσών, τα οποία ορίζει στο ποσό των τετρακοσίων (400) ευρώ.
Κρίθηκε, αποφασίσθηκε και δημοσιεύθηκε σε έκτακτη δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριο του στην Αθήνα, στις 8-5-2012, απόντων των διαδίκων και των πληρεξουσίων δικηγόρων τους.
Η ΔΙΚΑΣΤΗΣ Ο ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
